Leg de lat niet te hoog

De start van een nieuw jaar geeft veel mensen het gevoel dat ze opnieuw kunnen beginnen; het vanaf nu helemaal anders kunnen aanpakken. Herken je dat? Maar is het wel realistisch om die lat zo hoog te leggen voor jezelf? En welk effect heeft dat eigenlijk op je kinderen?

Het is op zich helemaal niet erg om verwachtingen te hebben van jezelf of je kinderen. Door jezelf doelen te stellen, blijf je gemotiveerd om je eigen vaardigheden te verbeteren of om meer te bereiken in het leven. Als iets lukt, krijg je daar ook weer extra zelfvertrouwen van. Ook voor kinderen is het vaak fijn om een doel te hebben. Het gaat mis wanneer we te hoge verwachtingen hebben of doelen stellen die gewoonweg niet haalbaar zijn. Dit kan stress opleveren. Bij kinderen kan het ook faalangst veroorzaken.

Waarom stellen ouders soms te hoge verwachtingen?

Ouders kunnen om verschillende redenen te hoge verwachtingen hebben van hun kinderen. Bijvoorbeeld omdat ze hun kinderen het allerbeste wensen. Ze geloven dat het stellen van hoge verwachtingen hen zal helpen succesvol te zijn in het leven. Ook culturele en sociale druk kunnen een rol spelen. In sommige culturen is het heel belangrijk om succesvol te zijn. Wanneer ouders hun kinderen vervolgens gaan vergelijken met andere kinderen, wordt het een ware wedstrijd: hun kinderen moeten het minstens zo goed doen als anderen en liever nog wat beter. Tot slot hopen sommige ouders dat hun kinderen bereiken wat zij zelf niet hebben bereikt.

Verwachtingen hebben is prima, maar hou het leuk

Zoals gezegd kan het te hoog leggen van de lat een negatief effect hebben op kinderen. Ze gaan zó hun best doen om jou als ouder tevreden te houden, dat ze er zelf aan onderdoor gaan. En dat is natuurlijk helemaal niet wat jouw bedoeling is. Hoe kun je je kinderen dan wel stimuleren om het beste uit zichzelf te halen, zonder ze onder druk te zetten?

Het is in ieder geval belangrijk om bij jezelf te checken waar je verwachtingen vandaan komen. Ben je ergens ontevreden over en waarom is dat? Probeer ook duidelijk te onderscheiden of de verwachtingen die je van je kinderen hebt wel écht over hen gaan. Hebben ze niet stiekem veel meer te maken met je eigen onzekerheden? En bepaal tot slot of de verwachtingen die je hebt realistisch en haalbaar zijn. Het stellen van onhaalbare doelen gaat gegarandeerd leiden tot teleurstelling en een gevoel van falen.

Samen op weg naar succes

Wanneer je eenmaal duidelijk hebt welke verwachtingen je aan je kinderen wilt meegeven, is het belangrijk om hier open met ze over te praten. Dat wil zeggen dat je vertelt wat je verwacht en waarom, maar ook dat je hen om hun mening vraagt en aandachtig luistert naar hun reactie. Samen kunnen jullie bepalen welke doelen jullie stellen én welke aanpak er nodig is om die doelen te halen. Houd die doelen klein en meetbaar. Is een doel gehaald? Vier dat dan ook. Dat kan met een compliment, een klein cadeautje of bijvoorbeeld door je kind het avondeten voor de volgende dag te laten bepalen. Door samen toe te werken naar succes en dit te vieren, worden verwachtingen minder dwingend en motiveren ze je kinderen het beste uit zichzelf te halen.